خبرگزاری اسکای نیوز روز چهارشنبه دهم ژانویه (۲۰ دی) در گزارشی به نقل از یک منبع امنیتی آگاه، خبر داد که ایران پهپاد تهاجمی جدیدی به نام شاهد ۱۰۷ را برای جنگ روسیه در اوکراین ساخته است.

شاهد ۱۰۷ یک هواپیمای بدون‌سرنشین (پهپاد) «انتحاری و شناسایی» توصیف شده که احتمالا به فناوری جدیدی مجهز است که می‌تواند اهداف با ارزش بالا و حساس را مانند سامانه‌های راکت‌انداز چندگانه آمریکایی و بریتانیایی که اوکراینی‌ها استفاده می‌کنند، شناسایی کند.

این منبع مطلع به اسکای نیوز گفت که احتمالا چند فروند از این پهپاد به طور ویژه طراحی‌شده و در معامله‌ای به ارزش بیش از دو میلیون دلار به روسیه پیشنهاد شده باشد.

او تاکید کرد که ساخت چنین پهپادی نشان‌دهنده آن است که ایران برای حمایت از منافع روسیه در مورد اوکراین اقدام‌های ویژه‌ای انجام می‌دهد.

اوکراین و متحدان غربی‌اش پیش از این بارها تهران را متهم کرده‌اند که صدها پهپاد تهاجمی موسوم به شاهدــ۱۳۱ و شاهدــ۱۳۶ را در اختیار مسکو قرار داده است. این پهپادها را «انتحاری» می‌نامند زیرا پس از برخورد با اهداف مشخص‌شده منفجر می‌شوند.

روسیه برای نفوذ به پدافند هوایی اوکراین از ترکیبی از حملات پهپادی و موشکی استفاده می‌کند. حملات مرگبار مسکو به اهداف غیرنظامی و نظامی در سراسر اوکراین در روزهای اخیر تشدید شده است.

به گفته این منبع امنیتی، پهپاد جدید شاهد ۱۰۷ از خانواده هواپیماهای بدون سرنشین شاهد ۱۰۱ با دمی به شکل حرف وی انگلیسی‌ (V) است.

او اضافه کرد: «این پهپاد با طول حدود ۲.۵ متر و بال‌های سه متری می‌تواند تا یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر پرواز کند. در عین حال تصور می‌شود که به یک فرستنده پخش زنده برای انتقال ویدیو نیز مجهز است. چنین قابلیتی به این معنی است که این پهپاد می‌تواند برای شناسایی اهداف در خط مقدم اوکراین و هدف قرار دادن سایر پهپادها یا سامانه‌های تسلیحاتی استفاده شود.»

این منبع مطلع همچنین مدعی شد که نیروهای امنیتی ایران در یک پایگاه هوایی در مرکز این کشور و با حضور روس‌ها پهپادهای شاهد ۱۰۷ و شاهد ۱۳۶ را آزمایش کرده‌اند.

این اقدام‌ها در حالی انجام می‌شوند که ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری ایران، در ماه‌های گذشته، ارسال هواپیماهای بدون سرنشین یا سلاح‌های دیگر به روسیه را برای استفاده در اوکراین تکذیب کرده بود. او در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک به‌صراحت گفت: «ما با جنگ در اوکراین مخالف‌ایم.» با وجود این ادعا، اسکای نیوز سال گذشته یک قرارداد تسلیحاتی را فاش کرد که برای اولین بار درباره فروش مهمات ایران به روسیه شواهد محکمی ارائه می‌کرد.

یک منبع اوکراینی در مصاحبه با اسکای نیوز گفت ادعا که ایران نوع جدیدی پهپاد ساخته، «احتمالا درست است».

او اضافه کرد: «ما در مورد عرضه احتمالی انواع پهپادهای تهاجمی به روسیه نگرانی‌های زیادی داریم. مسکو شدیدا به پهپادهای ایرانی متکی است و آن‌ها را دائم و مطابق با هدف‌هایش به‌روزرسانی می‌کند. آن‌ها سعی می‌کنند سرعت پهپادها را بیشتر کنند تا نیروهای دفاعی اوکراین مجبور شوند از سیستم‌های دفاع هوایی مجهزتر که تعداد کمی از ‌آن‌ها را دارند، استفاده کنند.»

این منبع اوکراینی گفت که روسیه اکنون خود قادر است پهپاد شاهد ۱۳۶ را در تاسیساتی در منطقه تاتارستان، در شرق مسکو، مونتاژ کند. او ظرفیت تولید تا سپتامبر ۲۰۲۵ را حدود چهار هزار قطعه در سال تخمین زد.

کارشناسان دفاعی می‌گویند ساخت یک پهپاد جدید در ایران تاییدی بر قابلیت‌های رو‌به‌رشد تولیدات نظامی جمهوری اسلامی و نشان‌دهنده اهمیت آن در فعالیت‌های جنگی روسیه است.

مایکل کلارک، استاد مدعو کینگز کالج لندن، در این زمینه گفت: «در صورت تایید چنین موضوعی، هزینه‌های سیاسی برای ایران بسیار زیاد است، زیرا این امر جمهوری اسلامی را بیش از پیش در اردوگاه کسانی قرار می‌دهد که تلاش می‌کنند با خشونت، نظام بین‌المللی کنونی را خدشه‌دار کنند.»

افزون بر همکاری پهپادی تهران و مسکو، منبع آگاه امنیتی تاکید کرد که ایران به تهیه موشک‌های بالیستیک نزدیک است و این همکاری با تحویل موشک‌های بالیستیک زمین به زمین ایران به روسیه که بسیار کشنده‌تر از پهپادها عمل می‌کنند، قابل‌توجه‌تر می‌شود.

به گفته این شخص مطلع، «بر اساس اطلاعات موثق، به نظر می‌رسد که ایران و روسیه قرارداد تسلیحاتی‌شان را تمدید کرده‌اند و مسکو انتظار دارد به‌زودی سامانه‌های موشکی دقیق زمین به زمین را دریافت کند. این همکاری ارسال موشک‌هایی با برد بیشتر از ۳۰۰ کیلومتر را شامل می‌شود.»

گفته‌های این منبع آگاه در حالی است که اوایل این ماه نیز به نقل از یک مقام ایالات متحده در رسانه‌های آمریکایی گفته شد که ایران در حال آماده شدن برای شروع ارائه موشک‌های بالیستیک کوتاه‌برد به روسیه است.

تهران در شرایط تهدید به تحریم‌های بیشتر و انزوای بین‌المللی، از زمان تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، از ارائه موجودی انبارهای عظیم موشک‌های هدایت‌شونده دقیقش به مسکو خودداری کرده بود. با این حال، به نظر می‌رسد از اکتبر گذشته و پس از انقضای تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد که برای محدود کردن برنامه موشکی بالیستیک ایران طراحی شده بود، محاسبات این کشور در حال تغییر است.